Wada wymowy u dzieci – jak możemy pomóc?

Wada wymowy to nie wyrok. Trudności w wymowie są dość częste u małych dzieci. Z czasem jednak powinny nauczyć się prawidłowej wymowy poszczególnych wyrazów. Jednak co zrobić i jak możesz pomóc jeśli dowiadujesz się, że Twoje dziecko ma wadę wymowy?

Mowa to niezwykle istotna czynność

Mowa – zgodnie z definicją, to czynność polegająca na budowaniu i odbiorze komunikatów słownych. Nie trzeba chyba nikomu tłumaczyć jak bardzo jest istotna w prawidłowym funkcjonowaniu jednostki w społeczeństwie. W szczególności dla dzieci właściwe rozumienie mowy i posługiwanie się nią podczas kontaktów z innymi jest bardzo ważne dla ich dalszego rozwoju.

Nie ulega wątpliwości, że praktycznie każde dziecko z zaburzeniami mowy ma trudności z włączeniem się do rozmowy i uczestnictwa w niej na równych prawach. Bez względu na to czy chodzi o seplenienie czy jąkanie, efekt będzie taki sam: frustracja a czasami nawet niechęć do rozmowy. Dlatego istotna jest tutaj nasza rola aby odpowiednio wcześnie zdiagnozować problem i podjąć kroki w celu jego wyeliminowania.

Oczywiście, nie stresuj się jeśli Twoje dziecko dopiero uczy się mówić. Jąkanie się lub powtarzanie początku albo całych dopiero co poznanych słów wcale nie oznacza, że są to zaburzenia wymowy. To zupełnie naturalne, że dziecko dopiero przyswaja nowe słownictwo. Zanim zapamięta i z łatwością zacznie wymawiać trudne wyrazy, może minąć trochę czasu. Daj więc dziecku ten czas. Po kilkunastu czy kilkudziesięciu powtórzeniach powinno dawać już sobie radę. Z czasem wyrobi sobie odpowiednią artykulację i sposób wypowiadania się tak aby było w pełni zrozumiane.

Ale w niektórych przypadkach mogą mieć miejsce opóźnienia w opanowaniu właściwej artykulacji. Co prawda każde dziecko rozwija się w swoim tempie: jedno może zacząć prawidłowo mówić w wieku 2-3 lat, inne może tą zdolność osiągnąć dopiero w wieku 4-5 lat. Naprawdę, zróżnicowanie jest bardzo duże. Doskonale widać to w przedszkolach, gdzie niektóre dzieci wyróżniają się na tle grupy, a niektóre nieco odstają umiejętnościami. Fakt, widać też tu pracę rodziców i łatwo stwierdzić, który rodzic poświęca dziecku odpowiednią ilość czasu. Bo my rodzice, mamy ogromny wpływ na rozwój mowy u dziecka, które uczy się poprzez naśladownictwo. Dostarczamy mu wzorców prawidłowej wymowy i uczymy nowego słownictwa. Warto również ćwiczyć z dzieckiem.

Wada wymowy. Jak ją zidentyfikować?

Poznaj kilka sygnałów ostrzegawczych, które podpowiedzą ci kiedy jest problem jeśli chodzi o wymowę twojego dziecka:

• Frustracja. Dziecko denerwuje się widząc, że nie potrafi się właściwie komunikować. Swoją niezdolność do komunikacji może przejawiać poprzez gryzienie, marudzenie czy napady złości.

• Brak zrozumienia w domu. Najbliżsi członkowie rodziny, mimo usilnych prób nie są w stanie zrozumieć dziecka. Powodem może być zarówno jąkanie, niezrozumiałe mówienie lub niedostateczna kontrola głosu.

• Brak zrozumienia dla osób postronnych. Dalsza rodzina, obce osoby czy nowi koledzy i koleżanki dziecka nie mogą zrozumieć mowy dziecka. Z powodów takich samych jak powyżej.

• Wymowa dziecka brzmi zbyt niedojrzale. Jakkolwiek dziecko nie powinno być porównywane do innych, to nadmierne różnice w porównaniu z innymi dziećmi powinny zapalić w nas lampkę ostrzegawczą i skłonić do rozmowy ze specjalistą.

• Trudności w odżywaniu. Jeśli u dziecka występują problemy związane z rozwojem odżywania, może to wskazywać na zaburzenia motoryki ustnej. A ona ma właśnie ogromny wpływ na rozwój mowy i języka.

Wada wymowy. Jak możemy pomóc dziecku?

Jeśli obawiasz się o prawidłową wymowę u swojego dziecka lub zauważyłeś któryś z powyższych objawów, warto skontaktować się z pediatrą lub bezpośrednio – logopedą. Im wcześniej, tym lepiej. Im później się na to zdecydujesz, tym dłużej dziecko będzie potrzebować opieki specjalisty. Najlepiej byłoby to zrobić przed pójściem dziecka do przedszkola. Będzie mu łatwiej. Nie można lekceważyć oznak problemu, tym bardziej, że dobry logopeda potrafi sprawić żeby ćwiczenia logopedyczne były ciekawe i zabawne dla dziecka. Potrafi zachęcić do uczestnictwa, dzięki temu łatwo przełamać bariery i nawiązać współpracę z dzieckiem. Oczywiście musisz nastawić się na trochę pracy domowej z dzieckiem ale nie jest to jakoś szczególnie trudne. Ćwiczenia bardziej przypominają gry słowne lub pamięciowe (które większość rodziców doskonale zna z zabaw z dziećmi) niż terapię z prawdziwego zdarzenia. Terapia w ogóle jest według mnie chyba zbyt poważnym słowem w tym przypadku. W ramach ćwiczeń jest również czytanie – a to również jest szeroko praktykowane w naszych domach. Przynajmniej mam taką nadzieję.

Oczywiście, nie jestem specjalistą i nie ukończyłem specjalizacji odnośnie logopedii. Jeśli jednak już tutaj trafiłeś, zastanów się czy wymowa Twojego dziecka jest prawidłowa. Jeśli podejrzewasz, że nie – podziel się swoimi wątpliwościami ze specjalistą. Dzięki temu Twoje dziecko będzie miało łatwiej w późniejszym życiu. A to chyba powinno być dla Ciebie najważniejsze, prawda?