Izolacja dzieci podczas pandemii – jak sobie z nią radzić?

Niestety, przyszło nam żyć w „ciekawych czasach”. Niepewność jutra, ciągłe bombardowanie informacjami o kolejnych zakażeniach i zgonach, panika, strach o siebie i o bliskich. Ale my dorośli powinniśmy sobie jakoś z tym radzić. Natomiast co z naszymi dziećmi? Jak one to odbierają? Z jakimi skutkami obecnej pandemii przyjdzie im się zmierzyć? Jak możemy pomóc i skutecznie radzić sobie z izolacją dzieci?

Dziecko – istota społeczna

Nie od dziś wiadomo, że dzieci potrzebują kontaktu ze światem zewnętrznym do prawidłowego rozwoju. Owszem, do pewnego wieku wystarcza im kontakt z rodzicami. Wtedy rzeczywiście mama i tata są dla nich całym światem i nic innego się nie liczy. Ale około 2 lub 3 roku życia następuje naturalny etap rozwoju dziecka, które jeszcze bardziej otwiera się na świat. Jest ciekawe tego co go otacza, zadaje mnóstwo pytań, chce o wszystkim wiedzieć. Pragnie wychodzić jak najczęściej na spacery, bawić się z innymi dziećmi i tak dalej. To wszystko jest bardzo ważne dla jego prawidłowego rozwoju psychicznego i emocjonalnego.

Skutki pandemii

Pandemia dotycząca COVID-19, niezależnie od tego czy w nią wierzymy czy nie, ma ogromny wpływ na nasze dzieci. To wszystko dzieje się na naszych oczach: zamykane placówki, nauczanie zdalne, ograniczenie kontaktów z innymi dziećmi, zalewanie nas informacjami o koronawirusie, strach przed chorobą, śmiercią, izolacją. Dzieci widzą i słyszą to wszystko. Może nie do końca rozumieją ale patrzą na nas, rodziców i wyczuwają nasze emocje. Niestety, w takich warunkach dziecko musi dorastać i rozwijać się. Nie są to dobre warunki. Co prawda obecne pokolenia mają tendencję do szybkiego przystosowania się do zmian ale jakieś skutki tego wszystkiego na pewno będą. O jakich skutkach mówimy? Będą to m.in.:

• stres
• zaburzenia zdrowia psychicznego
• samotność
• nadwaga i otyłość
• uzależnienie od świata online

Jak radzić sobie ze skutkami pandemii?

1. Ogarnij nauczanie zdalne (i swoją pracę zdalną).

Jeśli Twoje dziecko jest już na tyle duże, że kwalifikuje się pod tzw. zdalne nauczanie, nastaw się na to, że będzie spędzało sporo czasu przy komputerze, tablecie czy telefonie komórkowym. Bardzo ważne jest wówczas to, żeby czas przeznaczony na naukę rzeczywiście nim był a nie żeby przy okazji był czasem na zabawę. To świetny moment aby dziecko nauczyło się odpowiedzialności za swoją naukę. Pozwól mu więc samemu działać. Oczywiście bądź obok i miej wszystko pod kontrolą. Ale nie oferuj pomocy w każdej chwili. Po pierwsze – być może Ty też masz pracę zdalną lub inne obowiązki. Po drugie – nie ucz go bezradności (a oferując pomoc w każdej chwili tak właśnie robisz). Jeśli dziecko wie, że np. pomoc otrzyma dopiero za jakiś czas, np. za godzinę – zapewne samo podejmie próby rozwiązania zastanego problemu. I to jest właśnie ta samodzielność.

2. Stwórz plan dnia i aktywności.

Jeśli jesteście na przymusowym pobycie w domu, warto z góry zaplanować pory posiłków, zabawy, nauki i tak dalej. Dzięki temu wszystko będzie bardziej poukładane a Twoje dziecko spokojniejsze.

3. Staraj się aby plan dnia był interesujący ale nie za wszelką cenę.

Jako rodzic, jesteś trochę odpowiedzialny za rozwój czy zainteresowania swojego dziecka. Ale nie możesz stale organizować jego czasu wolnego. Jeśli mu się nudzi, niech wykorzysta swoją kreatywność i wymyśli coś twórczego. Oczywiście to może być trudne jeśli dziecko nie jest przyzwyczajone do samodzielnego organizowania sobie czasu. Weź również pod uwagę, że jeśli dziecko mówi „nudzi mi się” może to wynikać z Twojego braku zainteresowania i potrzeby bliskości.

4. Bądź przy dziecku nie tylko ciałem ale i duchem.

Jednym słowem – nie wystarczy Twoja obecność w domu. Wyraź również szczere zainteresowanie emocjami dziecka i reaguj na nie z empatią. Oczywiście z umiarem i bez zbędnej przesady. Niech to odbywa się naturalnie.

5. Nie zapominaj o odpoczynku.

To chyba oczywiste ale warto o tym wspomnieć. Jeśli spędzicie kilka godzin on-line, przy komputerach, należy Wam się również trochę odpoczynku. Z dziećmi także można odpocząć. Świetnie się sprawdzają różnego rodzaju gry i zabawy: scrabble, monopolu, gry planszowe, puzzle, szachy, państwa-miasta itd. Jeśli będzie to czas kiedy trzeba koniecznie zostać w domach – przygotuj się na to jak będziecie spędzać ze sobą swój wolny czas. Odpoczywać można również w pojedynkę: przeczytać książkę, posłuchać dobrej muzyki, poćwiczyć czy wziąć relaksującą kąpiel.

6. Bądź wdzięczny.

Nie zapominaj o tym co masz. Dzieci, rodzina. To chyba najważniejsze. W chwilach zwątpienia przypomnij sobie o tym. Nie zapominaj też o tym, ile dobrego Cię spotyka na co dzień.

Podsumowanie

Reasumując – pandemia, ciągłe przebywanie w domu, zagrożenie epidemiologiczne – znacznie utrudniają życie nasze i naszych dzieci. Nie wolno Ci jednak popadać w pesymizm. Jeśli masz rodzinę – masz tak naprawdę wszystko i skup się na tym. Zachowaj zdrowy rozsądek i dbaj o siebie i swoją rodzinę. Razem jesteście silniejsi.

Wiecej nt. skutków pandemii u dzieci przeczytasz m.in. w raporcie ekspertów z PAN.